EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing)
Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme
Adaptif bilgi işleme teorisine dayanan, bilimsel ve çok etkili bir terapidir. Nasıl yani mi?
Türkçesi ne bunun, siz bir makine parçası söylesem anlarmısınız diyorlar. Çok doğru.
Bende bu yüzden size EMDR Terapisti Pınar Fidancı’nın anlatımından yararlanarak anlatmaya çalışacağım, bu tedavi yöntemini.
Ben hastalara, danışanlara ve yakınlarına psikiyatrik hastalıkları anlatırken çok sık organik hastalıklardan örnekler vererek anlatmaya çalışıyorum. Çok soyut olan, ruh gibi onu etkileyen durumları ve tedavi yöntemlerini bilmeyen insanların durumu anlaması bazen çok zor bir durum olabiliyor.
Bazen düşeriz, vücudumuzda, deride sıyrıklar oluşur. Vücuttaki savunma mekanizmaları devreye girer, yaranın iyileşmesi için çeşitli hücreler çalışır ve biz yarayı basit yöntemler ile temizlediğimizde vücut o yarayı kısa sürede sağlıklı bir şekilde iyileştirir. Ama bazen yara daha derindir. Vücudun ne kadar güçlü savunmaları olsa da tek başına bu yarayı iyileştirmesi imkansızdır. Bizimde basit yöntemlerimiz yetersiz gelir ve o zaman da yara mikrop kapar görünen yaranın derinlerine müdehale edemediğimiz için mikroba ulaşamayız ve yaranın olduğu alanın çok daha derinleri hasta olur. Bu bizim yetersiz kaldığımız durumda doktor devreye girer. Mikroplar için tedavi yöntemlerini devreye sokar. Yarayı temizler ve hem yara bölgesini, hem ulaşamadığımız daha derin bölgeleri tedavi ederek mikroplardan arındırır.
Tıpkı fiziksel olarak düştüğümüzde oluşan basit sıyrıklar gibi yaşadığımız ufak tefek travmaları da aslında çoğunlukla ruhumuzun savunma mekanizmaları iyileştirir. Sevdiklerimizin desteği, mesleki doyumlarımız, hobilerimiz vb. de bize bu iyileşme döneminde güç verir. Yaşanan travmalar bizi biz yapan anı ağlarına katılır ve daha da güçlenmemizi sağlar.
Nasıl vücuttaki derin yaraları vücut kendisi iyileştiremiyorsa bazen ruhsal travmalar da çok derin olur ve ruhumuzun tek başına bunu iyileştirmesi çok mümkün olmaz. İyileştiremediğimiz bu travmalar vücut tarafından sarıp sarmalanır ve kapalı bir kutu olarak anı ağlarına katılmadan ruhumuzda kalır. Bu kapalı kutu biz hiç fark etmeden zaman zaman bir şeylerle tetiklenir ve bazen o kutu açılır, bazen sadece kapak aralanır, bazen sadece kütlesel varlığı yeter ve sonuçta çok ama çok geçmişte de yaşansa biz hiç fark edemeden bugünkü duygularımızı, düşüncelerimizi, davranışlarımızı hatta bedenimizi etkiler.
EMDR işte bu aşamada devreye girer. Tıpkı basit yara ve derin yara örneğimizdeki gibi sizlerin ulaşamayacağı bazı derinliklere ulaşıp o mikroplara müdehale etmemizdir.
Bir başka deyişle, terapistin kişiye sunduğu güvenli ortamda kutuyu açılır. Terapistle birlikte geçmişte baş edemediğimiz bizde derin izler bırakan travma yeniden gündeme taşınır. Çarpıtmalar, yanlışlıklar, zorluklar tekrar düzenlenir ve artık kutu içine koyulacak bir şey olmadığı için ortadan kalkar. Bu travma da yaşadığımız diğer travmalar gibi günlük anı ağına katılır. EMDR ile yaşanan travmalar çalışıldığında tabi ki yaşanan olayları değiştirmez. Ama zaten bize zarar veren yaşadıklarımızın bugüne yansımalarıdır. EMDR bu olumsuz yansımaları değiştirir. Geçmişte baş edemediğimiz ve bizi olumsuz etkileyen olaylar artık baş edilebilir bir durum olur.
EMDR yaşanan olumsuzlukları düzelttiği gibi var olan kişisel kaynakları da güçlendirir.
EMDR köklü bir değişim sağlayan, analitik, hümanistik ve bütüncül bir terapidir.
Uzman Dr. Firdevs Sevde Şen