Şizofreni ve Bipolar Bozukluk Hastalıklarının Önceden Tespiti
Yeni bir araştırmaya göre, şizofreni ve bipolar bozukluk riski, hastalık henüz başlamadan yıllar önce saptanabilir.
Dublin Üniversitesi tarafından yürütülen ve Sağlık Araştırma Kurulu tarafından finanse edilen bir araştırma, şizofreni ve bipolar bozukluğu olan bireylerin %50’si çocuklukta, çocuk ve ergen ruh sağlığı hizmetlerine başvurmuştur.
World Psychiatry dergisinde yayınlanan bulgular, Finlandiya Sağlık ve Refah Enstitüsü (THL) ile yürütülen uluslararası araştırmaya öncülük eden tıp okulundan Profesör Lan Kelleher’e göre hastalıklara daha erken müdahale ve hatta önleme olasılığını ortaya koyuyor.
“Şizofreni ve bipolar bozukluk tipik olarak ergenlikte ortaya çıkar ve hastalıktan etkilenen bireylerin yanı sıra aileleri üzerinde de yıkıcı bir etkiye sahip olabilir”.
“Bulgularımız, bu hastalıkları yaşıyan bireylerin yarısının, tipik olarak şizofreni veya bipolar bozukluk geliştirmeden yıllar önce, çocukluklarının bir aşamasında çocuk ve ergen ruh sağlığı hizmetlerine başvurduğunu gösteriyor.
“Erken müdahalenin ciddi akıl hastalığı olan insanlar için iyileşmenin anahtarı olduğunu biliyoruz. Bu bulgular, mevcut çocuk ve ergen ruh sağlığı konusunda daha çocukluktayken bile erken müdahale sağlamak için muazzam fırsatları göstermektedir”.
Yeni çalışmanın arkasındaki araştırmacılar, 1987’de doğan tüm bireylerin doğum ile 17 yaş arasında çocuk ve ergen ruh sağlığı hizmetlerine katılıp katılmadıklarını saptamak için Finlandiya’nın sağlık kayıtlarını kullandılar. Araştırmacılar, hasta tanımlayıcıları kullanarak tüm bu bireylerden 28 yaşına kadar kimlerin şizofreni veya bipolar bozukluk tanısı aldığını incelediler.
Bulgular
Araştırmacılar, çocuk ve ergen ruh sağlığı hizmetlerine katılmamış bireyler için 28 yaşına kadar psikoz veya bipolar bozukluk riskinin %1.8 olduğunu bulmuşlardır. Ancak, ergenlik döneminde çocuk ve ergen ruh sağlığı hizmetlerine başvuran bireyler için risk %15 iken çocuk ve ergen ruh sağlığı hizmetlerine başvurup yatan bireyler için risk %37‘dir.
THL’den Profesör Mika Gissler, “Bu araştırma, elektronik sağlık kayıtlarının insan sağlığı ve hastalıklarıyla ilgili önemli soruları yanıtlama gücünü gösteriyor. Çocukluktan yetişkinliğe kadar ciddi akıl hastalıklarına giden yolları daha iyi anlamada ve erken müdahale için kritik fırsatları belirleyebilmede sağlık hizmetleri kayıt verilerinin nasıl kullanılabileceğini gösterdi.”
Erken müdahalenin önemini vurgulayan Profesör Lan Kelleher, “Bu hastalıkların en kötü etkilerinden bazılarını önlemek için mümkün olduğunca erken müdahale etmenin çok önemli olduğunu biliyoruz. Ancak ideal olarak istediğimiz, hastalığın başlangıcından bile önce müdahale edebilmek, yani hastalığı tamamen önlemek. Bu bulgular, ciddi akıl hastalıklarının ortaya çıkmasında şu anda yaptığımızdan çok daha erken müdahale olasılığını vurgulamaktadır” ifadelerinde bulundu.
KAYNAK:
– Schizophrenia and Bipolar Disorder May Be Detectable Years Before Illnesses Begin. Neuroscience News. 2022