TMS Hakkında Bilinmesi Gerekenler

TMS Tedavisi Nedir ?

Transkranial Manyetik Stimülasyon (TMS) psikiyatrik hastalıklarda uygulanan ilaçsız ve yan etkisiz tedavi yöntemidir. 

TMS günümüzde daha popüler olmakla birlikte 1985 yılından itibaren kullanılan ve 2008 yılında FDA’dan ( Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) klinik onay alan bir tedavi yöntemidir. Uygulama ile ilgili klinik araştırmaların giderek yoğunlaştığı bir tedavi türüdür.  2020 mart ayında TMS ile ilgili 11949 yayınlanmış bilimsel makale bulunmaktadır. 

 

TMS nöronlara ( beyin hücresi) müdahale etmeyi amaçlar. Nörolojik ve psikiyatrik problemler, çok defa beynin çeşitli bölgelerinde artmış veya azalmış etkinliğe yol açarlar. Beynin yeterli çalışmayan doğal süreçlerini harekete geçirerek etki etmektedir. 

Bu teknikte kafa üstüne bir bobin yerleştirilir. Bobine elektrik akımı verilerek manyetik alan yaratılır. TMS’de oluşturulan manyetik alan, kafatasına ve saçlı deriye ağrısız ve güvenli bir biçimde etki eder ve spesifik nöronlarda (beyin hücreleri) bir akım oluşturur. Bu şekilde nöronlar da hastalık semptomlarının oluşmasına neden olan elektriksel faaliyet  değiştirilmeye çalışılır. TMS sayesinde beynin bazı bölgelerindeki etkinliği seçici olarak modüle etmek veya değiştirmek mümkündür. Bu yöntemde beyne doğrudan elektrik akımı verilmez. Oluşan manyetik alan nöronların elektriksel işleyişine etki eder. 

TMS Tedavisi Hangi Hastalıklarda Etkilidir?

  • Depresyon 
  • Bipolar Bozukluk 
  • Anksiyete 
  • Panik Atak 
  • Sosyal Fobi 
  • Gebelik ve lohusalık dönemi gibi ilaç kullanımının kısıtlı olduğu dönemler 
  • Post Travmatik Stres Bozukluğu 
  • Obsesif Kompulsif Bozukluk 
  • Nöropatik ağrı ve Fibromiyalji 
  • Parkinson hastalığı 
  • Alzheimer 
  • Unutkanlık 
  • İnme sonrası rehabilitasyon 
  • Migren (baş ağrısı) 
  • Fibromiyalji  
  • Şizofreninin negatif semptomları 
  • Şizofrenide İşitsel varsanılar 
  • Kulak çınlaması (tinnitus) 
  • Yeme Bozuklukları – Bulimia- Obesite 
  • Sigara bırakma pogramı 
  • Bağımlılık (Kokain bağımlılığında) 

TMS Neden Tercih Edilmelidir?

 

  • Oldukça etkili klinik araştırma sonuçlarına dayalı olarak, TMS tedavisinin başarı oranı, ilaçla tedaviden belirgin olarak daha yüksek ve EKT tedavisinden kısmen daha azdır. 
  • Günümüzde psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan etkili ve güvenli tedavi seçeneklerinden birisidir. 
  • Hamilelik ve emzirme dönemlerinde güvenle kullanılabilir. 
  • Az veya sıfır yan etkisi vardır. 
  • En şiddetli yan etki hafif bir baş ağrısıdır. 
  • Iyileşme çok erken başlar (tipik olarak ilk 1 hafta içerisinde). 
  • Vücuda doğrudan müdahale edilmez. Yani invaziv bir girişim gerektirmez. Anestezi gerektirmez. 
  • Hastalığa spesifik nöron devrelerine etki eder. 
  • Tedavi süresi çok kısadır. Sadece 2 ila 4 haftalık tedavi gerektirir. 
  • Tedaviye dirençli kişilerde terapötik ilişkinin geliştirilmesinde fayda sağlar. 
  • TMS uygulaması için hastaların kullanmakta oldukları ilaçları bırakmasına veya azaltmalarına gerek yoktur. 
  • Tedaviyi her hastanın ihtiyacına göre düzenlemek mümkündür. 
  • Tedavi protokolleri her hastanın spesifik tanısına gore ayarlanır ve en etkili tedavi seyrine olanak verir. 
  • Tedavide seans sayısı, süresi, hangi bölgeye uygulanacağı ve uygulama sırasında uyarım şiddeti her hasta için özel olarak doktor tarafından belirlenir.  
  • Uyarı sayısı, uyarı gücü ve süresi ve uyarı aralığının uzunluğu gibi, uyarım parametreleri bütünüyle  hastaya ve hastalığa özel olarak değişebilir.  
  • Doğrudan spesifik beyin hücreleri hedeflenirken parametreleri değiştirebilme özelliği, TMS’nin oldukça değerli olmasının nedenlerinden birisidir. 

TMS Tedavisinde İyileşme Ne Zaman Görülür?

Tedaviye başlandıktan sonar 1-2 hafta içerisinde iyileşme görülür. 

Hastaların çoğu tedavinin ikinci haftasında terapötik faydayı fark etme eğilimindedir. 

 

TMS Tedavisi Nasıl Uygulanır? Uygulama Süresi ne kadardır?

Psikiyatristiniz size rahatsızlığınız nedeni ile uyguladığı ilaç ve psikoterapi tedavisi yanında ya da direct olarak TMS tedavisi önerdiğinde, TMS uygulamasına başlanır. 

TMS uygulamaları sırasında ağrı ortaya çıkmadığından anestezi uygulamaya veya hastayı uyutmaya gerek olmaz. 

Uygulama öncesi kullanılan ilaçların kesilmesi veya doz azaltılması gerekmez. 

Tedavi seansları yaklaşık yarım saat sürer, bu sırada hasta uyanık ve konforlu bir durumda tutulur. 

Uygulama bir ilaç gerektirmediğinden hasta tedavi bitiminde hemen günlük hayatına dönebilir. Herhangi bir unutkanlık veya hafızada bozulma gözlenmez. 

Kafanın üstüne elektromanyetik bir bobin yerleştirir. 

Bobin muayeneyi yapan doktorun belirlediği, hastalığa etki eden beyin  bölgesine yakın olacak şekilde konumlandırılır. Bobin sürekli manyetik dalgalar yayar ve beyninizin hastalığınıza neden olan bölgesindeki nöronları uyarır. 

Bazı hastalılarda nöronların uyarılması, bazılarında ise nöron kümelerinin susturulması gerekebilir. 

Tedavi için uygun bulunan hastalar 2 ila 6 haftalık bir süre içinde toplam 20 ila 30 seans arasında uygulamaya girerler. Genel yaklaşım minimum 15 seans uygulanmasıdır. 15 seans uygulamanın ardından, psikiyatrist, hastayı değerlendirip hastalığın şiddetindeki azalmaya göre tedaviyi sonlandırabilir veya bir kür daha uygulama yapılmasını isteyebilir. 

Yan Etkiler Nelerdir?

TMS uygulaması ile oluşan hiçbir yan etki kalıcı değildir. Uyarım bittikten kısa süre sonra yan etkiler kaybolmaya başlar ve zaman içinde içinde kaybolur. 

Baş ağrısı 

Uygulama yapılan alın bölgesinde huzursuzluk hissetme 

Yüzde karıncalanma veya seğirme hissi 

Denge kaybı veya bayılma hissi 

Nadir Görülen Yan Etkiler Nelerdir? 

Nöbet ( 2008 yılından sonar bildirilen vaka yok) 

Mani, özellikle bipolar bozukluk hastalarında 

Uyarım esnasında kulak koruyucusu yoksa işitme kaybı